Velimir Teodorović

Vanbračni sin kneza Mihaila Obrenovića, rođen je iz veze kneza Mihaila sa Marijom Berghaus 1849. godine u Rogaškoj Slatini i na rođenju dobija ime Viljem Bergaus.

Od osme godine dečak živi, vaspitava se i odrasta u Beogradu u porodici Ante Radivojevića, upravnika dobara kneza Mihaila, koji je, imao sina Živka, sličnog uzrasta.

Iako loše govori srpski jezik, Viljem je pohađao osnovnu školu „Kod Saborne crkve“, a potom brigu o njegovom obrazovanju preuzima slikar Steva Todorović.

Kada je napunio 17 godina, knez Mihailo odlučuje da dečak pređe u pravoslavnu veru. Kum na krštenju bio mu je beogradski mitropolit Mihailo. U krštenici mu je pod krštenim imenom upisano: Velimir M. Teodorović. Prezime Teodorović Velimir je dobio po starom prezimenu porodice Obrenović. Od tada se Viljem uvek potpisivao kao: Velimir Mihaila Teodorović.

Velimir je po boji glasa, po pokretima, ponašanju, oblačenju i naravi veoma ličio na svog oca. Knez ga je retko viđao, mada se svesrdno starao i stalno brinuo o njemu. Najčešće ga je primao u toku večeri, u bilijarskoj Sali Starog dvora. Tada bi mu, obično, davao pokoji savet u vezi sa učenjem, vladanjem ili odevanjem. Dečak je bio mnogo prisnijii sa knjeginom Julijom nego sa ocem.

O susretima sa ocem Velimir je pisao: „On mi da ruku, koju ja poljubim, zatim poljubi mene u čelo, pita me o učenju, da mi savet o odevanju, pokloni mi dukat i neku knjigu, a zatim je audijencija gotova! Meni dođe da ga zagrlim i izljubim, ali ne smem“.

Velimir je 1867. godine upućen na školovanje u Švajcarsku, te godine se poslednji put susreo sa svojim ocem.
Po ubistvu kneza Mihaila,namera porodice Obrenović je bila da se Velimir ostavi bez nasledstva. Samo zahvaljujući mitopolitu Mihailu i namesnicima Velimir dobija nasledstvo: imanje Negoja u Rumuniji i rumunske obveznice u iznosu od 30.000 din.

Nije se ženio. Umro je 31.01.1898. godine u 49. godini života bez naslednika. Sahrani u Minhenu prisustvovali su studenti koje je svesrdno pomagao i njegov verni sobar Teodor Petković. Niko od članova porodice Obrenović nije prisustvovao sahrani.

Testamentom iz 1889. godine svu svoju pokretnu i nepokretnu imovinu poklonio je državi Srbiji kao isključivom nasledniku. Usmeravanja sredstava i trošenje novca, po Velimirovoj testamentarnoj volji, vršila je zadužbina „Velimirijanum“. Imovina zadužbine u momentu osnivanja iznosila je: 1.700.000,00 ondašnjih dinara u zlatu!

Od tog novca pomagane su i finansirane škole i obdaništa, rad Trgovačke, Radničke i Zanatske komore. Beogradski Univerzitet i Srpska kraljevska akademija, Umetnički paviljon Cvijeta Zuzorić“ za širenje umetnosti, Narodno pozorište, Muzička škola „Stanković“ za negovanje nacionalne pesme i muzike, Narodni univerzitet u Šapcu, Istorijsko-etnografski muzej u Nišu, Društvo „Knjeginja Zorka“, Društvo „Knjeginja Ljubica“, „Materinsko udruženje“, Društvo „Srpska majka“, Društvo „Vukova Zadužbina“ i druge. Pored velikih izdataka, stanje zadužbinske imovine na dan 31. januara 1939. godine iznosilo je 2.893.035,75 ondašnjih dinara.

Zadužbina „Velimirijanum“ prestaje da postoji 27. avgusta 1945, ali to ne znači i kraj „rada“ Zadužbine. U Arhivu Srbije postoje dva rešenja: dana 3. decembra 1957. godine Savet za školstvo NR Srbije obaveštava se od strane Sekretarijata za prosvetu – Zadužbinskog odseka da je poštanskom uplatnicom dostavljen iznos od 10.000 dinara Osmogodišnjoj školi u Gornjem Milanovcu kao pomoć redakciji „Dečje novine“ pri istoj školi. Ova pomoć je isplaćena iz prihoda Zadužbine „Velimirijanum“.

Na osnovu člana 6. Zakona o republičkim organima uprave i organizacijama koje vrše poslove od interesa za Republiku doneto je 2. jula 1971. godine Rešenje kojim se Srboljubu Mitiću, pesniku seljaku iz sela Crljenca kod Požarevca, isplaćuje iznos od 3.000 dinara. Isplatu će izvršiti Zadužbinski odsek Republičkog sekretarijata za obrazovanje, nauku i kulturu i to, pored ostalih i iz Zadužbine Velimira Mihaila Teodorovića 500 dinara.

Danas počiva na Novom groblju u Beogradu.
Na grobnici jednostavno piše: “Narodni dobrotvor, Velimir Mihailo Teodorović”.
Više o životu i dobročinitljeskom radu Velimira Teodorovića možete čuti tokom ture „Zadužbinari – plemeniti ljudi velikog srca“.